Minimalne gwarancje w kontekście Taksonomii UE

Minimalne gwarancje (z ang. minimum safeguards) to zestaw zasad i standardów, które przedsiębiorstwa muszą spełniać, aby ich działalność mogła zostać uznana za zgodną z Taksonomią UE. W ramach tych gwarancji przedsiębiorstwa zobowiązane są do przestrzegania międzynarodowych norm prawnych dotyczących praw człowieka, pracy oraz ochrony środowiska.

Taksonomia UE odwołuje się do międzynarodowych standardów i wytycznych, takich jak:

Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, które koncentrują się na odpowiedzialnym prowadzeniu działalności biznesowej. Zawierają zasady, które pomagają firmom unikać negatywnego wpływu na prawa człowieka, standardy pracy, ochronę środowiska, walkę z korupcją, a także promują uczciwą konkurencje.

Wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, które zawierają zasady, które nakładają na przedsiębiorstwa obowiązek przestrzegania praw człowieka w swoich operacjach. Wskazują na konieczność zapobiegania naruszeniom praw człowieka oraz odpowiedzialności firm za wpływ ich działalności na społeczności.

Konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), które obejmują kwestie takie jak zakaz pracy dzieci, zakaz pracy przymusowej oraz wolność zrzeszania się pracowników, w tym prawo do tworzenia związków zawodowych i negocjowania warunków pracy.

Międzynarodowa Karta Praw Człowieka, która dotyczy ochrony godności, wolności, równości i sprawiedliwości we wszystkich działaniach gospodarczych.

Praktyczny aspekt przestrzegania wytycznych

W praktyce oznacza to, że działalność która spełnia wymagania Taksonomii UE, nie może prowadzić do naruszeń praw człowieka ani szkód społecznych czy środowiskowych. Dzięki tym gwarancjom możliwe jest zapewnienie, że inwestycje w zrównoważony rozwój nie będą wspierały działalności, która może mieć negatywny wpływ na społeczeństwo, środowisko
i pracowników.

Co to oznacza w praktyce dla Twojej firmy?

Jeśli Twoja firma prowadzi działalność, która ma być uznana za zrównoważoną środowiskowo zgodnie z Taksonomią UE, musi przestrzegać minimalnych gwarancji. W praktyce oznacza to, że będziesz musiał wdrożyć odpowiednie procedury w zakresie zarządzania ryzykiem społecznym, ochrony środowiska i przestrzegania praw człowieka w swojej działalności. Firmy, które nie spełnią tych standardów, nie będą mogły być uznane za zrównoważone zgodnie
z wymogami Taksonomii UE.

Ujawnienia taksonomiczne, czyli kto musi raportować i co ujawniać?

Unijne rozporządzenie w sprawie Taksonomii UE ustanawia ramy klasyfikacji działalności gospodarczej jako zrównoważonej środowiskowo. Wprowadza ono obowiązki ujawniania informacji zarówno dla przedsiębiorstw niefinansowych, jak i instytucji finansowych.

Kto podlega obowiązkowi publikacji ujawnień taksonomicznych?

Obowiązek ujawniania informacji zgodnie z rozporządzeniem w sprawie Taksonomii UE dotyczy dwóch głównych grup podmiotów:

Przedsiębiorstw niefinansowych podlegających obowiązkowi sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju zgodnie z wymogami wynikającymi z Dyrektywy CSRD.

Instytucji finansowych, takich jak banki, zakłady ubezpieczeń czy firmy zarządzające aktywami, które oferują produkty finansowe.

Co te podmiotowy są zobowiązane ujawniać?

Przedsiębiorstwa niefinansowe objęte zakresem Dyrektywy CSRD, są zobowiązane do ujawniania w swoich sprawozdaniach zrównoważonego rozwoju informacji dotyczących zarówno stopnia kwalifikowalności, jak i zgodności ich działalności z Taksonomią UE.

W tym celu ujawniają informacje na temat trzech kluczowych wskaźników:

  1. Udziału procentowego obrotu pochodzącego z produktów lub usług związanych
    z działalnością kwalifikującą się oraz zgodną z Taksonomią UE.
  2. Udziału procentowego nakładów inwestycyjnych (CapEx) związanych z aktywami lub procesami kwalifikującymi się oraz zgodnymi z Taksonomią UE.
  3. Udziału procentowego wydatków operacyjnych (OpEx) związanych z działalnością kwalifikującą się oraz zgodną z Taksonomią.

Instytucje finansowe, takie jak banki, zakłady ubezpieczeń czy firmy zarządzające aktywami, mają obowiązek ujawniania informacji dotyczących udziału swoich portfeli inwestycyjnych
w działalnościach kwalifikujących się oraz zgodnych z Taksonomią UE. W szczególności raportują one wskaźnik zielonych aktywów (z ang. Green Asset Ratio, GAR), który odzwierciedla udział zrównoważonych środowiskowo aktywów w ich portfelach.

Gdzie należy publikować dane dotyczące ujawnień taksonomicznych?

Zgodnie z wymogami Dyrektywy CSRD i rozporządzenia w sprawie Taksonomii UE, zarówno instytucje finansowe jaki i niefinansowe, muszą ujawniać informacje o kwalifikowalności
i zgodności swojej działalności z Taksonomią UE w sekcji dotyczącej zrównoważonego rozwoju w rocznych sprawozdaniach z działalności.

Taksonomia UE – czy to klucz do ekologicznej przyszłości? 

Taksonomia UE to system klasyfikacji, który pomaga określić, które działania gospodarcze są zrównoważone i wspierają cele środowiskowe Unii. Dzięki temu przedsiębiorstwa i inwestorzy mogą lepiej kierować swoje decyzje w stronę działań proekologicznych i zgodnych z celami Europejskiego Zielonego Ładu.

Skąd wynika Taksonomia UE?

Taksonomia UE jest częścią szerszej polityki klimatycznej Unii Europejskiej, której celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Została wprowadzona na mocy Rozporządzenia 2020/852, a jej głównym celem jest wspieranie przepływu kapitału do inwestycji, które pomagają w walce ze zmianami klimatycznymi i degradacją środowiska. Celem Taksonomii UE jest także eliminowanie zjawiska greenwashingu, czyli fałszywego przedstawiania działań proekologicznych.

Podstawowe cele Taksonomii UE

Taksonomia opiera się na sześciu głównych celach środowiskowych, które mają na celu wspieranie działań przyjaznych dla środowiska. Są to:

  1. Łagodzenie zmian klimatu

Działania, które pomagają w redukcji emisji gazów cieplarnianych i w walce ze zmianami klimatycznymi, np. odnawialne źródła energii, transport niskoemisyjny.

2. Adaptacja do zmian klimatu

Inwestycje w działania pozwalające lepiej przystosować się do skutków zmian klimatycznych, np. odporność infrastruktury na ekstremalne zjawiska pogodowe.

3. Zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych i morskich

Inwestycje, które pomagają chronić zasoby wodne i morskie, np. zarządzanie wodami gruntowymi, czystość mórz.

4. Przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym

Promowanie recyklingu, ograniczania odpadów i efektywnego zarządzania surowcami.

5. Zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola

Działania, które pomagają ograniczyć emisje zanieczyszczeń do powietrza, wód i gleby oraz poprawiają stan bioróżnorodności.

6. Ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów

Inwestycje chroniące przyrodę, gatunki roślin i zwierząt, jak również naturalne ekosystemy.

Co to oznacza w praktyce?

Każdy z tych celów ma szczegółowe kryteria, które muszą być spełnione przez działalność gospodarczą, aby mogła zostać uznana za zrównoważoną. W praktyce oznacza to, że firma, która chce być uznana za zgodną z Taksonomią UE, musi spełniać odpowiednie normy środowiskowe i inwestować w obszary, które przyczyniają się do realizacji tych celów.

Działalność kwalifikująca się, a działalność zgodna z Taksonomią UE

W ramach Taksonomii UE wyróżniamy dwa podstawowe pojęcia: działalność kwalifikująca się do Taksonomii UE oraz działalność zgodna z Taksonomią UE.

Chociaż pojęcia te są ze sobą związane, różnią się od siebie w istotny sposób. Aby zrozumieć, o co dokładnie chodzi, przyjrzyjmy się obu tym pojęciom.

Działalność kwalifikująca się do Taksonomii UE to działalność gospodarcza, która jest wskazana w aktach delegowanych do Rozporządzenia w sprawie Taksonomii UE, ale jeszcze nie spełnia wszystkich wymaganych technicznych kryteriów kwalifikacji i wymagań zawartych
w tych aktach. Jest to natomiast pierwszy krok w procesie, który pozwala uznać działalność za zgodną z Taksonomią UE.

Aby działalność była uznana za zgodną z Taksonomią UE, musi spełniać nie tylko kryterium kwalifikacji, ale także dodatkowe wymagania:

  1. Zasadniczo przyczyniać się do realizacji przynajmniej jednego z celów środowiskowych określonych w Taksonomii UE;
  2. Nie wyrządzać poważnych szkód pozostałym celom środowiskowym określonym
    w Taksonomii UE
    czyli przestrzegać zasady DNSH z ang. Do Not Significant Harm;
  3. Spełnia techniczne kryteria kwalifikacji zawarte w aktach delegowanych do Rozporządzenia w sprawie Taksonomii UE, które precyzują wymagania dotyczące celów środowiskowych określonych w Taksonomii UE;
  4. Spełnia minimalne gwarancje, takie jak przestrzeganie międzynarodowych standardów związanych z prawami człowieka, pracowniczymi i etyką biznesową.

Podstawowa różnica między działalnością kwalifikującą się, a działalnością zgodną

Działalność kwalifikująca się to działalność, która jest uwzględniona w aktach delegowanych, ale jeszcze nie spełnia wszystkich wymogów technicznych.

Działalność zgodna z Taksonomią UE to działalność, która spełnia wszystkie wymogi techniczne i jest uznana za działalność zrównoważoną zgodnie z Rozporządzeniem w sprawie Taksonomii UE.

Co to oznacza dla Twojej firmy?

Jeżeli Twoja firma prowadzi działalność, która kwalifikuje się do Taksonomii UE lub jest już zgodna z jej wymaganiami, warto zastanowić się, jak przygotować się do obowiązku raportowania. Firmy, które prowadzą działalność kwalifikującą oraz zgodną z Taksonomią UE, są zobowiązane do ujawniania informacji na temat swojego wkładu w zrównoważony rozwój, co daje im szansę na pozyskanie inwestycji od funduszy i inwestorów preferujących zielone inicjatywy.

Uwaga!

Prace nad pakietem Omnibus mogą wpłynąć na regulacje dotyczące Taksonomii UE.